N’idem Ben Gönül ile

N’idem Ben Gönül ile şiiri

N’idem ben gönül ile, benimle bile bir dem durmaz,
Maşûk yüzün gördü meğer, öğütleyip ökün dermez.

Mevlâ için ey uslular gönlüm bana buluverin,
Vardı dost ile buluştu, bana geri boyun vermez.

Bunun gibi gönül ile nice dirlik iltebilem,
Bıraktı yabana beni, bir dem gelip hâlim sormaz.

Gönül bana yoldaş iken, zühd ü tâat kılar idim,
Yıkıldı bu tertiplerim, gönülsüzüm elim ermez.

Gönül içeri dost ile, ben kapıda feryâd ü zar,
Bin yıl zârî kılar isem, işbu nedir diye sormaz.

Aydır isem eyâ gönül, hani farîza yâ sünnet,
Aydır yok teşvişi koya, bu seviye amel sığmaz.

Eğerleyin aydır isem, gör boynumda borç kalmasın,
Kakır boşar söver bana, aydır ki ey Hakk’ı görmez.

Ağız ağızdan kutludur, ola ki sözünüz tuta,
Ben yüz bin yıl söyler isem, sözüm kulağına girmez.

Gönlüm dahî canım dahî el bir etti şu ikisi,
Yüz bin Yunus’tan ferâgat, dost yüzünden gözün ırmaz.

Yunus Emre (k.s)

Lügat:

maşuk: sevgili. sevilen, aşık olunan.
ökün: para. gül ve buna benzer şeylerin yığını.
uslu: yaramaz olmayan, toplumu, çevresini rahatsız etmeyen (kimse). (hayvan için) saldırmayan, uysal.
yaban: yerleşim bölgeleri dışı, insan bulunmayan ıssız yer. böyle yerlerde yaşayan ya da yetişen canlıları belirtmek için ad tamlamalarında tamlayan olarak kullanılır ya da bileşik ad kurar.
yoldaş: yola birlikte gidenlerden birine göre öteki, her biri, yol arkadaşı. arkadaş, dost.
zühd-ü taat: takva ile yapılan ibadet.
zari (kılmak): inleyerek, hüngür hüngür.
aydırmak: dalgınlıktan kurtarmak, kendine getirmek, uyanık olmasını, ayıkmasını sağlamak, gözünü açmak.
eya: acaba mânasına nidâdır. “hey, ey” gibi çağırma, nidâ, seslenme edatı olarak da kullanılır.
farîzâ: Allah’ın buyruğu. kişinin yapmak zorunda bulunduğu görev.
teşviş: karıştırma, bulandırma.
kakımak: sert sözler söylemek, paylamak, kızmak, öfkelenmek.
ferâgat: tok gözlülük. hakkından vaz geçmek, bir şey istememek. şahsî dâvasından vaz geçmek. fedakarlık, özveri, kişisel hakkından vazgeçme. hakkı olanı bile istememe.
ırımak: uzaklaştırmak, ayırmak.

N’idem Ben Gönül ile Şiiri

Yunus Emre Şiirleri
Yunus Emre Divânı